data publikacji: 26 czerwca 2020
tekst: Aleksander Zakosztowicz (18.03.2019)
aktualizacja: Redakcja (26.06.2020)
Operę Karola Szymanowskiego Król Roger wystawiano w Teatrze Wielkim w Warszawie w 1965 roku (jej pierwszą inscenizację zrealizowano w 1926 roku). Stanowiła wówczas, obok Halki i Strasznego dworu, część repertuaru przygotowanego na otwarcie nowego budynku Teatru Wielkiego. Współautorem libretta, wraz z kompozytorem, był Jarosław Iwaszkiewicz. Tytułowego bohatera kreował zaś Andrzej Hiolski1.
W monochromatycznej niemal kompozycji plakatu widzimy mozaikę złożoną z kwadratowych przezroczy przypominających luksfery. Tworzą one zarys głowy w koronie – podobiznę króla Sycylii Rogera II. Wizerunek ten koresponduje z historycznymi kontekstami treści sztuki, przywodząc na myśl zarówno romańskie triforia, średniowieczne mozaiki naścienne, jak i arabską schematyczność przedstawień.
Gdy dopełnimy postać króla z drgających kwadratów, dostrzeżemy, że musi on mierzyć się z chaosem myśli, nałożeniem sprzecznych racji i niemożnością podjęcia trafnych decyzji. Kierunek, w jakim bohater zmierza w swych poczynaniach, kształtuje się wraz ze zmianami otaczającej go sytuacji konstytuującej się coraz to na nowo pośród zgiełku i niestałości. To rozbicie sprawia, iż podąża on zarówno za swoimi popędami i lękami, jak i za innym, bardziej racjonalnym samym sobą, próbując nie zagubić się w przytłaczającej rzeczywistości.
W pozornie ascetycznej formie – jak widać – przedstawia Świerzy mnogość uczuć i trud samookreślenia.
1 Więcej szczegółów na temat spektaklu zob. https://archiwum.teatrwielki.pl/baza/-/o/krol-roger-23-11-1965/41433/20181