PROFIL PRACOWNIKA: Andrzej Kaniowski

Katedra Etyki jest jedną z czterech katedr tworzących obecnie Instytut Filozofii. Profil badawczy Katedry Etyki wyznaczają szeroko rozumiane zagadnienia filozofii praktycznej, w tym: filozofii społecznej, filozofii państwa i prawa, a także etyki stosowanej, metaetyki, aksjologii oraz estetyki. W ramach Katedry Etyki prowadzone są także badania nad filozofią średniowieczną.

W roku 1971 po przywróceniu w Uniwersytecie Łódzkim studiów filozoficznych powstał Instytut Filozofii. Wówczas Zakładem Etyki kierowała prof. Ija Lazari-Pawłowska (1921-1994), uczennica Marii Ossowskiej oraz Janiny i Tadeusza Kotarbińskich, kontynuatorka nurtu etyki niezależnej. Jej zainteresowania koncentrowały się wokół zagadnień etyki indyjskiej. Poświęciła kilka książek Mahatmie Gandhiemu, w tym szeroko znaną monografię Gandhi (1967). Prof. Lazari-Pawłowska zredagowała tom Metaetyka (1975), pierwszą w Polsce tak obszerną pozycję prezentującą zagadnienia metaetyczne. W 1976 ukazała się jej książka poświęconamyśli etycznej laureata Pokojowej Nagrody Nobla z 1952 r. Alberta Schweitzera. Najbardziej znanym i dyskutowanym jej tekstem są Trzy pojęcia tolerancji (1984).

Prof. Ija Lazari-Pawłowska kierowała Zakładem Etyki (w 1981 przekształconym w Katedrę Etyki) do 1991 roku. Wówczas przejął ją prof. zw. dr hab. Józef Piórczyński, znawca filozofii niemieckiej. Od 2000 roku Katedrą kieruje dr hab. Andrzej Kaniowski, prof. UŁ.

dr hab. Andrzej Kaniowski, prof. UŁ

Kierownik Katedry Etyki w Instytucie Filozofii UŁ. Główne zainteresowania badawcze, to: filozofia społeczna i filozofia polityczna (ze szczególnym uwzględnieniem klasycznej i współczesnej filozofii niemieckiej), teoriopoznawcze i metodologiczne problemy nauk społecznych, etyka (filozofia moralna, historia etyki, etyka jako przedmiot edukacji szkolnej; bioetyka i etyka w medycynie), krytyczna teoria społeczna szkoły frankfurckiej oraz myśl filozoficzno-społeczna Jürgena Habermasa, a także etyka deontologiczna i filozofia prawa Immanuela Kanta.

Od roku 2004 dr hab. A. M. Kaniowski uczestniczył w kilku projektach zagranicznych (finansowanych m.in. przez Europäische Akademie Bad Neunahr-Ahrweiler oraz Deutsch-Polnische Wissenschaftsstiftung), a także kierował projektami międzynarodowymi (finansowany ze środków Deutsch-Polnische Wissenschaftsstiftung) oraz projektami krajowymi (m.in. projektem finansowanym ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, jak też projektem finansowanym w ramach programu NPRH). W semestrze zimowym w roku akademickim 2019/2020 przebywał w ramach „Gastprofessur” w Johannes Gutenberg Universität Mainz.

Od roku 2014, we współpracy z Komisją Etyki Polskiej Akademii Nauk (Oddział w Łodzi), organizuje międzynarodowe konferencje w ramach cyklu „Normativity & Praxis” (http://normativityandpraxis.uni.lodz.pl/).

Wielokrotnie był członkiem Zespołu Ekspertów, jak też przewodniczył Zespołowi Ekspertów w panelu HS1 w Narodowym Centrum Nauki. Wielokrotnie był członkiem Zespołów Oceniających, najpierw z ramienia Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej, następnie Państwowej Komisji Akredytacyjnej, a także Polskiej Komisji Akredytacyjnej.

Od roku 2015 jest redaktorem naczelnym „Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica”; jest też członkiem rad naukowych dziesięciu (polskich i zagranicznych) czasopism naukowych. Od roku 2007 jest członkiem Komitetu Nauk Filozoficznych PAN, a w kadencji 2019–2022 członkiem Komitetu Etyki w Nauce PAN. Przewodniczący „Deutsch-Polnische Gesellschaft für Philosophie” (DPGfPh jest członkiem zbiorowym Deutsche Gesellschaft für Philosophie: https://dgphil.de/verbaende-und-ags/fachverbaende/).

Jest autorem lub współautorem kilku książek, redaktorem szeregu monografii zbiorowych, a także redaktorem – lub współredaktorem – kilku tomów tematycznych „Folia Philosophica” oraz poświęconego Habermasowi tomu „Colloquia Communia”; ponadto opublikował ponad 80 artykułów o filozofii społecznej, etyce i bioetyce. W ramach działalności translatorskiej przełożył z niemieckiego m.in. następujące książki: O. Höffe, Kant; H. M. Baumgartner, Endliche Vernunft; J. Habermas, Theorie des kommunikativen Handelns; J. Habermas, Zur Verfassung Europas.